De problematiek van inadequate controles door Nederlandse banken: Een kritische blik
Het is geen probleem wat uitsluitend speelt in onze branche maar het is veel breder maar daarom niet minder ernstig. Met de verdere ontwikkelingen van de controles door AI, logaritmen en andere technische midelen lijkt een verkeerde weg ingeslagen als daar geen echt mens meer naar kijkt vóór de bank tot actie overgaat. Te vaak schiet men het doel voorbij. Met het doel een veilig betaalsysteeem is natuurlijk niets mis; een bank die dat niet serieus neemt moet je als klant ook niet willen…
In de huidige financiële wereld is het niet ongebruikelijk dat banken steeds meer leunen op technologieën zoals kunstmatige intelligentie (AI) en algoritmen om hun klanten en hun transacties te beoordelen. Dit kan leiden tot efficiëntie en snellere besluitvorming, maar de recente ervaringen van veel ondernemers wijzen op een verontrustende ontwikkeling: de menselijkheid lijkt soms volledig te ontbreken in het proces.
DORA
De Digital Operational Resilience Act (DORA) is een Europese verordening met het doel om in financiele organisaties de IT-risicos beter te beheersten en cyber-risoco’s tegen te gaan. De verordening is van januari 2023 en van kracht vanaf januari 2024 en moet in april 2024 ingevoerd zijn bij de banken. Het gaat ook over de uitwisseling tussen de banken onderling en het uitbesteden en samenwerking met externe IT-bedrijven.
KYC: De Basis van Vertrouwen
Het principe van “Know Your Customer” (KYC) is een fundamenteel onderdeel van de financiële sector. Banken zijn verplicht om klantendossiers op te bouwen om de identiteit van hun klanten vast te stellen en om ongebruikelijke of verdachte activiteiten te kunnen screenen. In Nederland zijn de regels omtrent KYC strak gereguleerd door de De Nederlandsche Bank (DNB) en andere toezichthoudende instanties. Dit zou moeten inhouden dat banken niet alleen weten wie hun klanten zijn, maar ook begrijpen wat hun activiteiten zijn en waarom bepaalde transacties plaatsvinden.
Het lijkt er echter op dat sommige banken zich te veel verlaten op geautomatiseerde systemen zonder de menselijke beoordeling die zo cruciaal is in situaties waarin nuance degelijk inzicht vereist. Dit heeft geleid tot frustratie onder ondernemers, vooral wanneer zij worden geconfronteerd met ongevraagde verzoeken om informatie en bewijsstukken voor ogenschijnlijk onbenullige transacties.
Het Geval van Kleine Contante Stortingen
Een bijzonder probleem dat veel ondernemers ondervinden, is dat banken vaak rigoureus reageren op kleine contante storten. Bedrijven die pas een gemeentelijke vergunning hebben verkregen na een Bibob-onderzoek, en die voldoen aan strenge belastingregels, en met strenge voorwaarden zijn geconfronteerd die een vergunning bij elk afwijken daarvan al wordt ingenomen of niet verlengd. Die worden nu geconfronteerd met onnodige hinder door banken die hen vragen om gedetailleerde informatie over hun financiële handelingen.
Waarom moet een ondernemer die zich houdt aan alle wettelijke vereisten, en die een gecontroleerde bedrijfsvoering voert, zich verantwoorden voor een kleine contante storting? De logica lijkt verloren te zijn gegaan in de algoritmen die vanwege risicovermijdingsmaatregelen de controleprocessen aandrijven.
De Vraag naar Menselijke Ingrip
De dringende vraag rijst: is dit gemakzucht of zijn banken simpelweg niet voorbereid op het omgaan met klanten in een wereld die steeds complexer wordt? Het is namelijk cruciaal dat de financiële instellingen niet alleen afhankelijk zijn van algoritmen en automatische systemen, maar ook een menselijke factor behoudt die nuance en empathie naar de klant kan brengen.
De realiteit is dat zelfs de meest geavanceerde AI-systemen niet altijd de specifieke context van een transactie kunnen begrijpen, vooral niet in sectoren die zwaar gereguleerd zijn. Daarom is het noodzakelijk dat bankmedewerkers de capaciteit hebben en de training krijgen om de gegevens te interpreteren en te evalueren voordat ze besluiten om een klant om extra informatie te vragen.
De Rol van de Toezichthouders
De rol van de toezichthouders, zoals DNB, is essentieel om een balans te vinden. Ze moeten niet alleen toezien op de naleving van de regels, maar ook de noodzaak van menselijke betrokkenheid in het proces benadrukken. Het is mogelijk dat de focus op geautomatiseerde oplossingen heeft geleid tot een verlies van het inzicht dat menselijk oordeel kan bieden, iets dat cruciaal is in veel zakelijke contexten.
Conclusie: De Weg Vooruit
De urgentie waarmee banken reageren op financiële handelingen van klanten zonder de context te begrijpen, staat haaks op het vertrouwen dat zij zouden moeten opbouwen met hun klanten. Hoewel AI en algoritmen waardevolle tools kunnen zijn in de moderne financiële wereld, mogen ze nooit de menselijke beoordeling vervangen.
Het is tijd voor de banken om een balans te vinden tussen technologie en menselijkheid. Als ze dat niet doen, riskeren ze niet alleen de relatie met hun klanten, maar ook hun zelfbeeld als betrouwbare financiële instellingen. Banken moeten terug naar de basisprincipes van KYC en de verplichtingen die ze tegenover hun klanten hebben serieus nemen. Een herwaardering van de menselijke factor in deze processen is niet alleen wenselijk, maar ook noodzakelijk.
Aan de Banken en NVB: We willen ook de discussie hierover wel aangaan: bel 0623392989 of mail ver.secretariaat@planet.nl voor een nadere afspraak