Over sekswerk wordt vaak geroepen dat het allemaal illegaal is. Dat klopt dus niet.
Maar dat de meeste mensen niet begrijpen waar de grenzen liggen is ook te vatten; het is nogal complex.
Als je naar de wet kijkt is sekswerk een vrij beroep – maar bij nadere beschouwing is daaraan wel wat af te doen. We tippen de aandachtspunten even aan:
Leeftijd
Het begint al met de wettelijke leeftijd van 18 jaar; eronder is er dus geen sprake van prostitutie maar van misbruik. Klanten en ondernemers die zich daaraan schuldig maken zijn strafbaar; het slachtoffer niet. Maar zelfs 18 jaar is geen vast gegeven; gemeenten kunnen in de APV opgenomen hebben dat het voor sekswerk geen 18 maar 21 jaar is. Ook dat is weer geen vast gegeven het kan zijn dat alleen in de vergunning van een bedrijf is opgenomen dat men uitsluitend mag werken met sekswerkers van boven 21 jaar.
Verblijfsstatus
Nederlanders, inwoners van de EU en EER-landen mogen in Nederland vrij als sekswerker werken. Dan wordt helaas te vaak niet vooraf begrepen dat er toch beperkingen zijn! Men zal ten alle tijden op eerste aanvraag een origineel en geldig ID-bewijs moeten kunnen tonen zowel in publieke gebieden als op de werkplek. Aan de hand daarvan kan de leeftijd en verblijfsstatus worden vastgesteld.
Uit andere landen en werelddelen mag je dus niet als sekswerker jou diensten
aanbieden, dan is dat illegaal… mits… men een verblijfsvergunning heeft waarop staat dat arbeid vrij is. Het kan ook zijn dat bijvoorbeeld iemand uit Zuid-Amerika komt en bijvoorbeeld in Spanje recht op een verblijfstatus voor vrije arbeid heeft, tja dat mag ook. Een uitzondering kan ook zijn dat men door een huwelijk recht op vrije arbeid heeft.
Voor hen die uit die andere landen komen en bijvoorbeeld door studie of werk in de gezondheidszorg hier mogen werken; dan weer niet (in plaats van of daarnaast) als sekswerker.
Het kan soms ook nog zo zijn dat men niet mag werken in een seksbedrijf maar wel zelf een seksbedrijf mag beginnen. Bedenk dat de overheid sekswerk dan geen Nederlands belang vindt.
Zelfredzaam
Een sekswerker beslist over haar eigen arbeid en maakt ook naar eigen inzichten de afspraken met een bedrijf en/of de klant. Zij mag ten alle tijden weigeren of de dienst afbreken.
Werk je in een bedrijf en is er aannemelijke twijfel aan de zelfredzaamheid van een sekswerker is de seksarbeid in sommige gemeenten ook expliciet uitgesloten. Soms zijn er verplichtingen dat men redelijk Nederlands of Engels spreekt en begrijpt.
Ook als er twijfel is aan de vrijheid van persoonlijk handelen is er meestal een
verbod om in of via een bedrijf te werken. Bij werkenden in een bedrijf zal daar aandacht aan gegeven moeten worden – veelal moet dat gesprek worden vastgelegd – voor de arbeid aanvangt.
Vergunning
Ook het bedrijf heeft nog extra verplichtingen en die volgen uit de gemeentelijke
vergunning of de fiscale situatie. Sommige gemeenten verbieden alle sekswerk, tenzij er een vergunning voor gegeven werd. En als er voorheen geen vergunning uitgegeven is, dan heeft aanvragen maar meestal ook weinig zin: men wil niet! Ook al mag een z.g. nul-optie niet; bestuurlijk weet een gemeente het meestal wel te bereiken dat het niet doorgaat.
Uiteraard is het ook illegaal als men niet voldoet aan de aan de arbeid te stellen
fiscale verplichtingen en de hygiëne-richtlijn voor sekswerk.
Thuiswerk
Werk je alléén, dan mag dat in of vanuit de eigen woning – niet met meerdere
sekswerkers of hulp van iemand. En…mits het door de gemeente via de APV werd verboden. En als een gemeente geen bezwaar heeft (dat kan ook!), kan de woningverhuurder of VVE het in hun contract voor elk thuiswerk of expliciet voor sekswerk hebben uitgesloten en werk je alsnog… illegaal.
Nog meer wat niet mag?
Sekswerk in de openbare ruimte is vrijwel nergens toegestaan; in het beste geval is het niet expliciet verboden. Een enkele zg. tippelzone is nog open en gebonden aan een persoonlijke vergunning.
Werken in gehuurde kamers bij een particulier, in een B&B, hotel of vakantiehuisje e.d. is niet toegestaan om daar je klanten te ontvangen – dan wordt het een bedrijf-in-een-bedrijf.
Als een klant je uitnodigde of je werkt via een escortbedrijf kan het wel – mits het hotel daar geen bezwaar tegen maakt.
Ontduiking van de regels door te werken via massagesalons, parenclubs, single-clubs,
party’s en verenigingen, e.d. is ook verboden. Die missen er meestal de ‘vergunning seksinrichting’ voor.
Persoonlijk reclame maken via internet is niet verboden maar tegelijk ook een bron voor de opsporingsdiensten. Nadrukkelijk, herkenbaar en expliciet met het adres adverteren voor thuis- of hotel-werk maakt het in de visie van veel gemeenten een ‘vergund bedrijf’ en is bij het ontbreken daarvan ook een sluitingsreden of reden voor een dwangsom die bij de eigenaar van het pand wordt neergelegd. Vaak wordt bij thuiswerk ook ontruiming van het huur-pand geëist door de verhuurder van een woning. Soms werd ook een hotel wat sekswerk bewust faciliteerde tijdelijk gesloten.
Dat is dus menigeen niet duidelijk: het is een vrij beroep maar dus geen ‘vrijheid-blijheid’!